Sucha skóra - charakterystyka, zalecenia pielęgnacyjne
Suchość skóry to najpopularniejszy problem pielęgnacyjny dotykający ludzi na całym świecie, niezależnie od płci, wieku, czy położenia geograficznego. Poszukując najskuteczniejszych metod długotrwałego nawilżania, warto poznać mechanizm tłumaczący hydrodynamikę skóry.
Każdy z nas posiada naturalny płaszcz ochronny, którego rolą jest z jednej strony ochrona przed nadmiernym odparowywaniem wody, z drugiej zaś- zabezpieczanie skóry przed kontaktem z niekorzystnymi, drażniącymi czynnikami zewnętrznymi. Hydrolipidowa warstwa jest integralnym elementem naskórka stanowiącego " żywą tarczę skóry". Żywą- ze względu na ciągłe odnawianie się wielowarstwowego nabłonka, którego kondycję można opisać w oparciu o takie parametry jak płaszcz wodno-lipidowy, naturalny czynnik nawilżający NMF (ang. Natural Moisturizing Factor), cement międzykomórkowy, pożądany lekko kwaśny odczyn górnych warstw naskórka o pH 5,5.
Jednym z najważniejszych parametrów do oceny funkcji barierowych skóry jest przeznaskórkowa utrata wody TEWL (ang. Transepidermal Water Loss), który wskazuje na ilość wody traconej przez naskórek w wyniku parowania. Niska wartość TEWL charakteryzuje nienaruszone funkcje ochronne skóry. Zwiększony TEWL wskazuje na rozwój dysfunkcji dermatologicznych tj.: podwyższona wrażliwość, egzema, atopia skóry. Do czynników nasilających TEWL zalicza się środki powierzchniowo-czynne, a także dermatozy np. AZS, łuszczyca.
Jako podstawową przyczynę problemu suchej skóry u większości zdrowych osób uznaje się niedobór powierzchniowych lipidów i/lub naturalnego czynnika nawilżającego. Skóra zawiera około 20% wody znajdującej się w organizmie, z czego ok. 70% jest w skórze właściwej. Im bliżej zewnętrznych warstw naskórka, tym poziom wody spada w wyniku naturalnego procesu odparowywania. W ostatnich warstwach naskórka wody jest już tylko ok. 13%. Nawet nieznaczny niedobór wody w skórze może prowadzić do zaburzeń w jej prawidłowym nawilżeniu. Nadmierne wysuszenie skóry może być spowodowane wieloma czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi tj. predyspozycje genetyczne, schorzenia dermatologiczne, przewlekłe choroby somatyczne, starzenie się skóry, jak również niewłaściwa pielęgnacja i nieodpowiedni dobór kosmetyków.
Cechami charakterystycznymi przesuszonej skóry są: brak elastyczności, szorstkość, nadmierne łuszczenie się . Mogą pojawiać się także pęknięcia oraz skłonność do podrażnień, zaczerwienienie i rumień. Typowym jest również towarzyszące nieprzyjemne uczucie ściągnięcia, świąd, a nawet pieczenie skóry. Skóra sucha starzeje się szybciej. Utratę nawilżenia najłatwiej zaobserwować na dłoniach, stopach, łokciach, kolanach i twarzy.
Zalecenia kierowane do osób z suchą i przesuszoną skórą odnoszą się głównie do prawidłowego doboru produktów kosmetycznych oraz odpowiednich nawyków pielęgnacyjnych. W przypadku mycia należy unikać silnie perfumowanych produktów oraz zrezygnować z gorących, przekraczających 10 minut kąpieli. Wybierając kosmetyki oczyszczające warto zwracać uwagę na skład produktów ze względu na obecność łagodnych składników myjących, np. pochodzenia roślinnego (tj. glukozydy kokosowe). Dobrym pomysłem jest wybieranie pod prysznic lub do kąpieli preparatów natłuszczających tj. olejki czy bazy emoliencyjne. Po kąpieli należy zwrócić uwagę na delikatne osuszanie skóry ręcznikiem, aby minimalizować tarcie. W kontekście aktywnej pielęgnacji (opartej o środki niespłukiwalne) suchej skóry trzeba aplikować kosmetyki bezpośrednio po myciu w sposób systematyczny. Właściwym wyborem będą bogate emulsje z wysoką zawartością składników lipidowych tj. masła roślinne, ekstrakty olejowe, emolienty.
